بررسی میزان موفقیت شرکتهای تعاونی تولید روستائی استان مازندران

تعاونیهای تولید روستایی زمینه های مشارکت گسترده روستائیان را در فرایند توسعه روستاها فراهم کرده و مسائل و مشکلات حرفه ای کشاورزان در زمینه های اقتصادی و اجتماعی را از طریق همیاری و اشتراک مساعی حل می کنند علی رغم نیاز به توسعه و گسترش، شرکتهای تعاونی هنوز از جایگاه شایسته ای در بخش کشاورزی برخوردار نیستند. هدف اصلی این تحقیق بررسی میزان موفقیت شرکتهای تعاونی هنوز از جایگاه شایسته ای در بخش کشاورزی برخوردار نیستند. هدف اصلی این تحقیق بررسی میزان موفقیت شرکتهای تعاونی تولید روستایی استان مازندران از دیدگاه اعضاء بود، با امید به اینکه نتایج و دستاوردها این مطالعه بتواند در توسعه تعاونی های تولید مفید واقع شود. جامعه آماری این تحقیق را اعضاء شرکتهای تعاونی تولید روستایی استان مازندان که جمعاً 2000 نفر بودند، تشکیل دادند. تعداد 320 نفر به روش نمونه گیری کاملاً تصادفی بعنوان نمونه های آماری تعیین گردیدند. این تحقیق به روش پیمایشی انجام شد و پرسشنامه ای جهت گردآوری داده ها تهیه شد. روائی محتوایی پرسشنامه با کسب نظرات متخصصان و اعمال اصلاحات لازم بدست آمد. آزمون پیش آهنگی برای بدست آوردن ضریب اعتبار پرسشنامه انجام شد و ضریب کرونباخ الفا بیش از 89/0 برای همة قسمتهای پرسشنامه بدست آمد. میزان تحقق اهداف تعاونیها بعنوان میزان موفقیت تعاونیها در این تحقیق مورد سنجش قرار گرفت. میزان موفقیت تعاونی ها به چهار سطوح ضعیف، متوسط، خوب و عالی برآورد شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد 9/42% از کشاورزان میزان موفقیت شرکتهای تعاونی را «خوب» و «عالی» و 9/40% از اعضاء میزان موفقیت شرکتها را در حد «متوسط» ارزیابی کردند. میزان موفقیت تعاونی ها با رضایتمندی اعضاء در این مطالعه رابطه ای معنی دار و همبستگی ای قوی (r=0/65) دارد. میزان مشارکت اکثریت اعضاء (9/75%) در امور تعاونی ها در حد «خوب» و «عالی» برآورد شده است. بین میزان مشارکت اعضاء و موفقیت شرکتهای تعاونی تولید روستایی رابطه مثبت و معنی داری مشاهده شده است. از این مطلب چنین استنباط می شود که لازمة موفقیت شرکتها، همکاری و مشارکت اعضاء در امور تعاونی ها می باشد. فعالیتهای زراعی کشاورزان در قالب تعاونی ها موجب دسترسی بیشتر اعضاء به ماشینهای کشاورزی شده و این امر سبب بهبود عملکرد زراعی و ارتقاء وضعیت اقتصادی آنان نیز شده است. بیش از 72% اعضاء ابراز داشتند که در قالب تعاونی ها بطور بهینه تری مورد پوشش برنامه های آموزشی و ترویجی قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان داد که برنامه های آموزشی- ترویجی نقش مهمّی را در میزان موفقیت تعاونی ها ایفا می کنند. رابطه معنی داری بین میزان موفقیت تعاونی ها و کیفیت فعالیتهای ترویجی با همبستگی بسیار قوی (r=0/75) وجود دارد. رگرسیون چند متغیره نشان داد که از بین متغیرهای مستقل تحقیق، بیش از 59% از تغییرات در میزان موفقیت شرکتها را رضایتمندی اعضاء و کیفیت فعالیتهای آموزشی- ترویجی شرکتها تبیین می کنند. بنابراین، با معادله ای که از این متغیرها بدست آمده می توان میزان موفقیت شرکتهای تعاونی تولید روستایی جامعة مورد مطالعه را تخمین زد.